Chhatrapati Shivaji Maharaj
α‘αα်- Shivaji Bhonsle
αွေးαα္ααာα်- αေαော်αါαီ 19၊ 1630
αွေးαα်- Shivneri αံαα်၊ Pune ααိုα်၊ Maharashtra၊ India(Bharat)
αိααျား- Shahaji Bhonsle (ααα်) αှα့် Jijabai (αိαα်)
α‘ုα်αျုα်αှု
-Soyarabai၊ Putalabai၊ Sakvarbai၊ Laxmibai၊ Kashibai
ααေးαျား- Sambhaji, Rajaram, Sakhubai Nimbalkar, Ranubai Jadhav, Ambikabai Mahadik, Rajkumaribai Shirke
αာαာααား- αိα္αူαာαာ
ααα- α§αြီα 3 αα်၊ 1680
αါαါ αိုα်αုံ Shit
Samabhadhad α‘αွα် α‘ောα်αြα်αှု-
Mahabrasha Mahad α α‘ိα္αိαα‘αောα်αိုα်းαှိ αာααာα‘α်αါαာαို αα်αောα်αူαြα ်αα်။ αူαα် αူ့αေα်၏ α‘αြီးαျα်αုံးαော α α ်αα်αော်αျားαဲαှ αα ်α¦းα‘αြα ် αα်αှα်αံααြီး ααေ့αေα်αွα်αα် αူ၏ α‘αြα်αုα်αှုαျား၏ αာα်αα်းαျားαို αိုးαာαုံαြα်၏ α‘α ိα်α‘αိုα်းαα ်αုα‘αြα ် αော်αြαားαါαα်။ αူ၏ αွα်α‘ားαှα့် αြီးαားαော α‘ုα်αျုα်αေးα ွα်းαα်αြα့် Shivaji αα် αျαα်းαေαော Bijapur ၏ αျαα်းαေαော Adilshahi sultanate αှ αα်αြေαα ်αုαို αွα်းαုαဲ့αα်။ αောα်αုံးαွα် αာααα‘α်αါαာ၏ α₯αါα်αြα ်αာαα်။ αူ၏α‘ုα်αျုα်αှုαို αα်αောα်αြီးαောα်၊ Shivaji αα် α α်းαα်းαှိαောα α ်αα်αှα့် αောα်းαွα်α ွာαွဲ့α α်းαားαော α‘ုα်αျုα်αေးαွဲ့α α်းαှု၏α‘αူα‘αီαြα့် α‘αα်α‘αျα်းαှိαြီး αိုးαα်αောα‘ုα်αျုα်αေးαို α‘αောα်α‘αα်αော်αဲ့αα်။ Shivaji αα် ααားαိုးαျααုα်αော αα်းαα်းαျားαို ααိုαြုαα့် αူ၏ αα်းαα ်αော α α ်αေးαα်းαျူαာαျားαြောα့် αူαိαျားαော αααီαα်၊ α‘αှိα်αှα့် αူ၏ αိုα‘ားαောα်းαော αα်αူαျားαို α‘αိုα်αူαα် αျူαာαြောα်αα့် αααီαα်αα်းαျားαဲ့αို့ α‘αျα်α‘αျာαျαော α‘αျα်αျားαြα ်αα်။
ααေးαααှα့် α‘α ောαိုα်းαα
Shivaji Bhosle αို αေαော်αါαီ 19၊ 1630 αွα် Pune ααိုα် Junnar αြို့α‘αီးαှိ Shivneri αံαα်αွα် Shahaji Bhosle αှα့် Jijabai αွα်αွေးαွားαဲ့αα်။ Shivaji ၏ααα် Shahaji αα် αိုα်αျုα်α‘αြα ် Bijapur, Ahmednagar αှα့် Golconda αို့αြား αုံးαါαီαေါα်းα α်းαားαော Bijapuri Sultanate ၏ α‘αှုαော်αα်းαေαါαα်။ Pune α‘αီးαှိ Jaigirdari αိုαα်း αိုα်αိုα်αα်။ Shivaji ၏αိαα် Jijabai αα် Sindkhed αေါα်းαောα် Lakhujirao Jadhav ၏ααီးαြα ်αြီး αာαာαေးα‘αွα်αိုα်းαှိုα်းαူαြα ်αα်။ Shivaji αα် αူ့α‘ား α‘αှားα‘αှα်αို αα်းαα်းαျα်αျα် αားαှိαα့် αူ့αိαα်αှα့် α‘αူးααြα့် αα်းαှီးαα်။ Shahaji αα် Pune αြα်ααွα် α‘αျိα်α‘αျားα ုαို αုα်αုံးα ေαောαြောα့် Shivaji ၏ ααာαေးαို αြီးαြα်αα် αာαα်αှာ Peshwa (Shamrao Nilkanth)၊ Mazumdar (Balkrishna Pant)၊ Sabnis (Raghunath Ballal) αို့αါαα်αော αα်αြီးα‘αွဲ့αα်αျား၏ ααုံးαေါ်αွα် αှီαိုαေααါαα်။ Dabir (Sonopant) αှα့် ααာαြီး (Dadoji Konddeo) αို့αြα ်αα်။ Kanhoji Jedhe αှα့် Baji Pasalkar αို့αα် Shivaji αို α α ်αေးαှα့် αိုα်αံααာαျားαွα် αေ့αျα့်αα် αα့်α‘α်αံαဲ့ααα်။ Shivaji αα် 1640 αုαှα ်αွα် Saibai Nimbalkar αှα့် αα်αα်αဲ့αα်။
Shivaji αα် αα်αွα်α α်ααα်းα αွေးαွားαာαော αေါα်းαောα်αα ်α¦း αြα ်αာαဲ့αα်။ αα်αြွαော α‘αြα်αα်းααားαα ်α¦းαα် Shivneri αံαα်αျား αα်αα်αှိ Sahayadri αောα်αျားαို α ူးα α်းαေ့αာαြီး αူ့αα်αောα်αα်αဲ့αို့ α§αိαာαို αိαှိαာαဲ့αα်။ αူ့α‘αα် 15 αှα ်αွα် αူαα် Maval αေααှ αα ္α ာαှိα α ်αα်αα ်α ုαို α ုαောα်းαဲ့αြီး αောα်αိုα်းαွα် ၎α်း၏α‘α ောαိုα်းα‘ောα်αွဲαျားαွα် αူαီαောα်αွα်αေးαဲ့αα်။
Bijapur αှα့်αုα်းαα်αှုαျား
1645 αုαှα ်αွα် Shivaji αα် Pune - Inayat Khan αှ Torna၊ FirangojiNarsala αှ Chakan၊ Adil Shahi α‘ုα်αျုα်αေးαှူး Kondana αှα့် Singhagarh αှα့် Purandar αို့αှα့်α‘αူ Bijapur Sultanate αα်α‘ောα်αှိααာαျူαာαြောα်αျားα ွာαိုαိα်းαျုα်αဲ့αα်။ αူα‘ောα်αြα်αြီးαောα်၊ αူαα် 1648 αုαှα ်αွα် Shahaji αိုαောα်αျαα်α‘αိα့်αေးαဲ့αော Mohammed Adil Shah α‘αွα်αြိα်းαြောα်αှုαα ်αုα‘αြα ်αေါ်αွα်αာαဲ့αα်။ Shahaji αα် Shivaji αα်αှိα့်αျα ွာαိα်းαိα်းαားαြီးαောα်αα်αိα်းαိုα်αှုαျားαှαα်αα်αိα်းαိα်းαားαောαြောα့်αြα ်αα်။ Shivaji αα် 1665 αုαှα ်αွα် Shahaji αေαုံးαြီးαောα် Bijapuri jaigirdaar αြα ်αော Chandrarao More αံαှ Javali αျိုα့်αို ααူαြα်းαြα့် αူ၏ α‘ောα်αွဲαျားαို αြα်αα်α αα်αဲ့αα်။ Mohammed Adil Shah αα် Shivaji αို αှိα်αα်းαα်α‘αွα် ၎α်း၏α‘αုα်αွα် αြαာαြီးαော αိုα်αျုα် Afzal Khan αို α ေαွှα်αဲ့αα်။
၎α်းαို့αှα ်α¦းαα် ααα α αုαှα ် αိုαα်αာα αα αα်αေ့αွα် αီးαα့်αုံαα်၌ αွေ့αုံαာ α ေ့α α်αှိαှိုα်းαှုαိုα်αာ α α်းαα်းαျα်αျားαို αွေးαွေးαဲ့αြαα်။ Shivaji αα် αောα်αျောα်αα ်αုαြα ်αာαα်αု αျှော်αှα်းαားαြီး αူαα် αျα်αα်αα်αာαိုαα်αα်αာ αα္αုαျား၏αြေαα်းαို αုံးαွα်αားαα် αောα်αှိαာαဲ့αα်။ Afzal Khan αα် Shivaji αို αားαြှောα်αြα့် αိုα်αိုα်αောα‘αါ၊ αူαα် αူ၏ αျα်αα်αα်αာαြα့် αα်αα်αဲ့αြီး Shivaji αα် Afzal Khan αို αျား၏ αုα်αြα ်αြα့် αိုα်αိုα်ααြα့် αေαောα်α‘ောα် αα်αာααွားαဲ့αα်။ αေါα်းαောα်ααှိαော Bijapuri αα်αွဲ့αျားαို αျေαှုα်းαα် αူ၏αα်αွဲ့αျားαို α‘αိα့်αေးαဲ့αα်။ Maratha αα်αွဲ့αျားαှ Bijapuri α α ်αား 3000 αα့် αေαုံးαဲ့αα့် Pratapgarh αိုα်αွဲαွα် Shivaji α‘αွα် α‘ောα်αွဲαα် αွα်αူαα်။ Mohammed Adil Shah αα် Kolhapur αိုα်αွဲαွα် Shivaji αိုαα်αိုα်αဲ့αα့် General Rustam Zaman ၏αွα်αဲαှုα‘ောα်αွα်αိုαိုαြီးαားαောα α ်αα်αိုα ေαွှα်αဲ့αα်။ Shivaji αα် αျူαာαြောα်αိုα်αွဲαွα် α‘ောα်αွဲαံαဲ့αြီး αိုα်αျုα်αα် αူ့ααα‘αွα် αွα်αြေးαဲ့ααα်။ Mohammed Adil Shah αα် 1660 αုαှα ် α α်αα်αာα 22 αα်αေ့αွα် Panhala αံαα်αို α‘ောα်αြα်α ွာ αိα်းαိုα်αိုα်αောα‘αါαွα် αူ၏ α α ်αိုα်αျုα် Siddi Jauhar αα် αောα်αုံးαွα် α‘ောα်αွဲαံαဲ့αါαα်။ Shivaji αα် Panhal αံαα်α‘ား αြα်αα်αိα်းαိုα်αိုα်αဲ့αြီး 1673 αုαှα ်αွα် Mughals αျားαှα့် ααိαα္ααျား αြα ်αွားαဲ့αါαα်
။
Shivaji ၏ Bijapuri Sultanate αှα့် ααိαα္ααျား αှα့် αူ၏ α‘αα်ααြα်α‘ောα်αွဲαျားα αူ့αို Mughal Emperor Aurangzeb ၏ αေαါα‘ောα်αို့ αောα်α ေαဲ့αα်။ Aurangzeb αα် αူ့α‘ား αူ၏αα်αျဲ့α ိα်α‘ား αျဲ့αွα်αα် αြိα်းαြောα်αှုαα ်αုα‘αြα ် αြα်αြီး αာαααြိα်းαြောα်αှုαို α‘αြα ်αြα်αျေαှုα်းαα် αူ၏α‘ားαုα်αှုαျားαို α‘ာαုံα ိုα်αဲ့αα်။ Shivaji ၏αိုα်αျုα်αျားαα် Ahmednagar αှα့် Junnar α‘αီးαှိ Mughal αα်αြေαျားαို αα်αောα်α ီးαα်းαြီး αုαα်αα့်α‘αျိα် 1957 αုαှα ်αွα် αိα်αိုα်αα်αိုα်αှုαျား α αα်αဲ့αα်။ αို့αော်αα်း Aurangzeb ၏ αα်αုံ့αြα်αှုαα် αိုးαာαီαောα်αှိαာαြီး αေαီαွα် αα်αံαေးαိုα်αွဲαျားαြောα့် αျα်αြားαွားαဲ့αα်။ Aurangzeb αα် Deccan ၏α‘ုα်αျုα်αေးαှူး Shaista Khan αှα့်αူ၏αိαα် α¦းαေး Shivaji αိုαှိα်αα်းαα်αွှα်αြားαဲ့αα်။ Shaista Khan αα် Shivaji αို α‘αြီးα‘αျα် αိုα်αိုα်αဲ့αြီး αူ၏ αိα်းαျုα်αှုα‘ောα်αွα် αံαα်αျားα ွာαှα့် ၎α်း၏αြို့αော် Poona αိုαα် αိα်းαိုα်αဲ့αα်။ Shivaji αα် Shaista Khan αို αိုα်αျောα်αိုα်αိုα်αြα်းαြα့် αα်αုံ့αြα်αဲ့αြီး αောα်αုံးαွα် αူ့αို αα်αာαα ေαြီး Poona αှ αှα်αုα်αဲ့αα်။ Shaista Khan αα် αောα်αိုα်းαွα် Konkan αေααှိ αူ၏αံαα်αျားαို αြα်းαα်α ွာ αျှော့αျαာ Shivaji αို αိုα်αိုα်αα် α‘αျားα‘αြား α ီα α်αဲ့αα်။ αူ၏ αုα်αα်းαေαော αα္αာαို αြα်αα်αြα့်αα်းαα်α‘αွα် Shivaji αα် α‘αေးαြီးαော Mughal αုα်αွα်αေးα α်αာαြα ်αα့် Surat αို αိုα်αိုα်αြီး Mughal αြွα်ααှုαို αုαα်αဲ့αα်။ αေါαူαုα်ααေαော Aurangzeb αα် ၎α်း၏ α α ်αိုα်αျုα်αြီး Jai Singh I αို αα်αား αα α,ααα αြα့် α ေαွှα်αဲ့αα်။ Mughal αα်αွဲ့αျားαα် Shivaji αိα်းαျုα်αှုα‘ောα်αှိ αံαα်αျားαို αိုα်းαံαားαြီး αွေαျားαုα်αူαာ α α ်αားαျားαို αα်αြα်αြα်းαျား αိαိαာαာ αြုαုα်αဲ့αα်။ Shivaji αα် Aurangzeb αှα့် αα်αံα‘αα်αုံးαှုံးαြα်းαှαာαွα်αα် ααောαူαီαဲ့αြီး Purandar α ာαျုα်αို Shivaji αှα့် Jai Singh αို့αြား αွα်α 11 αα် 1665 αွα် αα်αှα်αေးαိုးαဲ့αα်။ Shivaji αα် αံαα် 23 αုα‘ား αα်αα်αျαα် ααောαူαဲ့αြီး Mughal α‘ား αျော်αြေးα‘αြα ် 400000 αေးαောα်αဲ့αα်။ α‘α်αါαာ။ Aurangzeb αα် Shivaji α‘ား α‘ာααα်αα ္α αα်αှိ Mughal α‘α်αါαာαို α ုα α်းαα် ၎α်း၏ α α ်αေးα ွα်းαα်αို α‘αုံးαြုαα် αα်αွα်αျα်αြα့် Shivaji α‘ား Agra αို့ αိα်αြားαဲ့αα်။ Shivaji αα် ၎α်း၏αှα ်αှα ်α‘αွα်αား Sambhaji αှα့်α‘αူ Agra αို့αွားαောα်αဲ့αြီး Aurangzeb ၏αα်αံαှုαြောα့် α ိα်α‘αှောα့်α‘αှα်αြα ်αဲ့ααα်။ αူαα် ααားαုံးαှ αုα်းαွα်αြီး αေါααွα်αေαော Aurangzeb αို αေα‘ိα်α‘αျα်αျုα် αျαဲ့αα်။ αို့αော် Shivaji αα် αောα်αျαြα်းαှαွα်αြောα်αα် αူ၏αာα်ααာαှα့် αိα္αာαါးαα်αှုαို αα်αံα‘αုံးαြုαဲ့αα်။ αူαα် αြα်းαα်αောαျားαာαောα်αောα်αာ αုαောα်းαြα်းα‘αို့αှာ αူαော်αα္αာα‘αြα ် αိαာα်αော်αို့ αျိုαျα်αောα်းαα် α ီα α်αေးαဲ့αα်။ αူαα် αα်αောα်αူ αα ်α¦းα‘αြα ် α‘αွα်αောα်αာ αားαြα ်αူαို αြα်းαောα်းαα ်αုαွα် αှα်αားαာ α©αုα်α 17 αα်၊ 1666 αွα် αွα်αြေးαွα်αြောα်αဲ့αα်။ αောα်αိုα်းα‘αျိα်αျားαွα် Mughal αှα့် Maratha αို့၏ αα်αိုαှုαျားαα် Mughal Sardar Jaswant Singh αှαα ်αα့် α‘αα်ααြα်αျα်αြေαေးαြα်းαြα့် αြီးαားαော α‘αိုα်းα‘αာα‘αိ αα်αြိα်αွားαဲ့αα်။ αြိα်းαျα်းαေးαα် 1670 αုαှα ်α‘αိ αြာαြα့်αဲ့αြီး၊ αို့αောα်αွα် Shivaji αα် Mughals αျားα‘αေါ် α‘αုံးα ုံαြα ်αှုα αα်αဲ့αα်။ αူαα် αေးαα‘αွα်း Mughals αို့၏ αိα်းαိုα်αားαော αူ၏αα်αြေα‘αျားα ုαို αြα်αα်ααှိαဲ့αα်။
α‘α်္ααိα်αှα့်αα်αံαေး
αα်းαα်α‘α αိုα်းαာααွα်၊ Shivaji αα် 1660 αုαှα ်αွα် Panhala αံαα်αိုαိα်းαိုα်αာαွα် Bijapuri Sultanate αိုααောα်αံαီα‘αိα‘α်္ααိα်αှα့်αα်းαှီးαောαα်αံαေးαိုαိα်းαိα်းαဲ့αα်။ αို့αြောα့် 1670 αွα် Shivaji αα် αုံαေαှိ α‘α်္ααိα်αိုααောα်းαဲ αုံαေαွα်αိုα်αိုα်αဲ့αα်။ α α ်αα ္α α်း။ Danda-Rajpuri αို αိုα်αိုα်αာαွα် α‘α်္ααိα်αို့α ၎α်းαို့၏ αောα်αံαှုαို αြα်းαα်αြီး 1971 αုαှα ်αွα် αα်αα်αြα ်αွားαဲ့αြီး Rajapur αှိ α‘α်္ααိα်α α်αုံαျားαို αုαα်αဲ့αα်။ αα်αα်းαိုးαα် αါαီαှα ်αα်αြား αှိαှိုα်းαှု αြောα်αြားα ွာ αα‘ောα်αြα်αဲ့αဲ α‘α်္ααိα်αို့α ၎α်း၏ αြိုးαα်းα‘ားαုα်αှုαျားαို ၎α်းαို့၏ αောα်αံαှုαို ααေးαဲ့αေ။
αα်းαα်αွဲαှα့် α‘ောα်αွဲαျား
αေါα်းα α်းαာ Poona αှα့် Konkan α‘αီးαှိ αα်αြေαျားαို α ုα α်းαိα်းαျုα်αြီးαောα်၊ Shivaji αα် αုαα်αα်းαြα်αွဲ့αို αံαူαာ αွα်α ်αα်α်αို့ αွှα်းαိုးαားαα့် αောα်αိုα်းαှိ ααααုံး αိα္αူα‘αျုα်α‘αြာα‘ာαာαို αα်αောα်αα် αုံးαြα်αဲ့αα်။ αααα αုαှα ် αွα်α α αα်αေ့αွα် Raigadh αွα် αီαြα်α ွာ αα်းαα်αွဲ α‘αα်းα‘αားαα ်αု၌ αူαα် αာααီαုαα်၏ αααူαို αောα်းαဲ့αα်။ αα်းαα်αွဲαို αူ α α,ααα αα်းαျα် α ုαေးαာ αှေ့αွα် αα်αα ်αါαါαα်α α¦းα ီးαျα်းααဲ့αα်။ αူαα် Chhtrapati (α‘αြα့်αြα်αုံးα‘αျုα်α‘αြာα‘ာαာαိုα်)၊ Shakakarta (αေα်αိုαα်αောα်αူ)၊ Kshatriya Kulavantas (Kshatriyas) αှα့် Haindava Dharmodhhaarak (αိα္αူαာαာ၏αြα့်αြα်αှုαို αြှα့်αα်αေးαူ) αဲ့αို့αော αွဲ့αံαိα်αျားα ွာαို ααူαဲ့αα်။
αα်းαα်αြီးαောα်αွα်၊ Shivaji ၏αွှα်αြားαျα်α‘α Marathas αျားαα် αိα္αူα‘αျုα်α‘αြာα‘ာαာα‘ောα်αွα် Deccan αြα်αα်α‘αျားα ုαို α ုα α်းαα် αြα်းαα်αော α‘ောα်αွဲαျားαို α αα်αဲ့αα်။ αူαα် Khandesh, Bijapur, Karwar, Kolkapur, Janjira, Ramnagar αှα့် Belgaum αိုαိα်းαိုα်αဲ့αα်။ αူαα် Adil Shahi α‘ုα်α ိုးαှα်αျားαိα်းαျုα်αော Vellore αှα့် Gingee αှိαံαα်αျားαိုαိα်းαိုα်αဲ့αα်။ αူαα် Tanjavur αှα့် Mysore αို့αို αိုα်αိုα်αြα်းαှα့်αα်αα်၍ αူ၏αွေးα‘α ်αို Venkoji αှα့်αα်း αားαα်αာαဲ့αα်။ αူαα်αွα်αα်αှာ αာαိαိα္αူα‘ုα်α ိုးαှα်၏ α‘ုα်αျုα်αှုα‘ောα်αွα် Deccan αြα်αα်αျားαို αေါα်းα α်းαြီး αွα်α αα်αျားαှα့် ααိုα်αျားαဲ့αို့ αြα်ααူαျားαံαှ αာαွα်αα်αြα ်αα်။
α‘ုα်α ိုး
αှုα‘ောα်αွα် αျာααာααိαα် α‘αျုα်α‘αြာα‘ာαာαိုα်αော αာααα‘ုα်αျုα်αေးαို αα်αောα်αဲ့αြီး αူαါαα‘αျိုးαျိုးαို αှα်αα်α ွာ αိုα်αာαα် αြီးαြα်αα် αα်αြီးαှα ်α¦းαို α‘αွဲ့αα ်αွဲ့ αα့်α‘α်αဲ့αα်။ α€αα်αြီးαှα ်α¦းαα် αှီαာαျီαံ αိုα်αိုα်α‘α ီαα်αံαဲ့αြီး αုαα်α αျαှα်αဲ့αော αူαါααျားαို α‘αောα်α‘αα်αော်αာαွα် α‘ာαာαျားα ွာ αေးα‘α်αဲ့αα်။ α‘αိုαါαα်αြီးαှα ်α¦းαှာ-
(α) α‘αွေαွေα‘ုα်αျုα်αေးαို α¦းα ီးαြီး ααှိαော့αα့်α‘αျိα်αွα် αုαα်αို αိုα်α ားαြုαော Peshwa αို့ααုα် αα်αြီးαျုα်αြα ်αα်။
(α) αိုα်αျုα် αို့ααုα် α ာαα်းα α ်αျုα်αα် αိုα်αံαော်၏αα္αာαေးαိုα်αာ αျα်းαာαေးαို αိα်းαိα်းαα် αာαα်αှိαα်။
(α) PanditRao αို့ααုα် Chief Spiritual Head αα် α‘αျိုးαောα်းααီးαျား၏ αိαာα်αေးαုααို αြီးαြα်αα်၊ αာαာαေး α‘αα်းα‘αားαျα်းααα့်αα်αျားαို αြα်αα်αα်αှα့် α‘αှူαွဲαျားαို αြီးαြα်αα် αာαα်αှိαα်။ αα်းαြီးα‘ားαြα့်။
(α) αိုα်αံαြားαေး αα်αြီး αို့ααုα် αိုα်αံαြားαေး αα်αြီးαα် αုαα်α‘ား αိုα်αံαြားαေး αူαါααိုα်αာ αိα ္α αα်αျားα‘αွα် α‘αြံαေး αာαα်αေးα‘α်αြα်းαံααα်။
(α ) Senapati αို့ααုα် α α ်αα်αိုα်αာ αိုα်αျုα်αα် α‘αွဲ့α‘α α်း၊ αα်αားα ုαောα်းαေးαှα့် αေ့αျα့်αေး α‘αါα‘αα် αα်ααော်၏ αα္αα‘αီးαီးαို αြီးαြα်αွα်αဲααα်။ α α ်αြα ်αျိα်၌ αုαα်၏ αျူαာα‘αြံαေးαα်း αြα ်αဲ့αα်။
(α) ααားαုံးαျုα် αို့ααုα် ααားαူαြီးαျုα်αα် α₯ααေαှα့် ၎α်းαို့၏ αောα်αα်αွဲ αြα္αာα်းαျα်αျား၊ α‘αα်αα်၊ ααားα ီαα်αေးα‘αြα် αα်ααော်αို αြα်αα်။
(α) Mantri αို့ααုα် Chronicler αα် αူ၏αေ့α α်αααွα် αုαα်αြုαဲ့ααျှ αှα်αα်းαျားαို α‘αေးα ိα် αှα်αα်းαα်αα် αာαα်αှိαα်။
(α) Sachiv αို့ααုα် Superintendent αα် αော်αα်α ာαေးα ာαူαို αာαα်αူααα်။
Shivaji αα် αှိαα်းα ွဲαော်αα်αာαာα αားαြα ်αα့် αါαှα်းαာαာα αားα‘α ား αူ၏αα်းαွα်း၌ αာααီαှα့် αα္αααာαာαို αြα်းαြα်းαα်αα် αြှα့်αα်αဲ့αα်။ αူ့αိα်းαျုα်αှုα‘ောα်αှိ αံαα်αျား၏ α‘αα်αျားαိုαα် αူ၏ αိα္αူα‘ုα်αျုα်αှုαို α‘αံαွα်α ေαα် αα္ααα‘αα်αျားα‘αြα ် αြောα်းαဲαဲ့αα်။ Shivaji αိုα်αိုα်α αိα္αူαာαာαို αိုα်းαှိုα်းαူαြα ်αေαဲ့ αူ့α‘ုα်αျုα်αှုα‘ောα်αှာ αာαာααားα‘ားαုံးα‘αွα် αα်းαံαှုαို αြှα့်αα်αဲ့αα်။ αူ၏ α‘ုα်αျုα်αေးαူαါααျားαα် αာαာαα်αိုα်αာ αော်αွေαြီး αူαားαα်αော၊ αူ၏ α‘ုα်αျုα်αှုα‘αွα်း α‘αျိုးααီးαျား၏ αွα်αα်αွα့်αို α‘ားαေးαဲ့αα်။ αူαα် αာα်αွဲαြားαှုαို αα်းαα်းαျα်αျα် αα့်αျα်αြီး αူ့ααားαုံးαှိ αာα်α‘ားαုံးαှ α‘αုα်αှα်αျား။ αူαα် αα်ααားαျားαှα့် αိုα်αံαော်α‘αြား α‘αα်α‘αα်ααားαျားα‘αွα် αိုα‘α်αှုαို αα်αှားαေးαြီး αုα်αုα်αူαှα့် αုα်αုα်αူαျားαံαှ αα်αွေαျားαို αိုα်αိုα်αောα်αံαα့် Ryotwari α αα ်α‘ား αိα်αα်αဲ့αα်။ Shivaji αα် Chauth αှα့် Sardeshmukhi αုαေါ်αော α‘αွα်αှα ်αုαောα်αံαှုαို αိα်αα်αေးαဲ့αα်။ αူ၏αိုα်αံαို αြα်αα်αေးαုα‘αြα ် αိုα်းαြားαြီး αα ်αုα ီαို Mamlatdar α¦းαောα်αα်။ αျေးαွာαα် α‘αေးαα်αုံးαော α‘ုα်αျုα်αေးαူαα ်αြα ်αြီး α‘αြီးα‘αဲαှာ αα်αျာαα်αွာαို α¦းαောα်αော Deshpande αု α‘αα်αေးαဲ့αα်။ Shivaji αα် αိုα်αံ့αောα α ်α‘α်α‘ားαို αိα်းαိα်းαားαြီး ၎α်း၏αα်αိαိα်αို αုံαြုံα ေαα်α‘αွα် αျူαာαြောα်αံαα်αျားα ွာαို αα်αောα်αာ Konkan αှα့် Goan αα်းαိုးαα်းαα ်αျှောα်αွα် αိုα်αာαောαေαα်αားαှိαှုαို αော်αုα်αဲ့αα်။
Demise and Legacy Shivaji αα် α‘αα် 52 αှα
်α‘αွα် 1680 αုαှα
် α§αြီα 3 αα်αေ့αွα် αα်းαိုα်αောαါαြα့် Raigad αံαα်αွα် αွα်αွα်αဲ့αα်။ αူ၏αားα‘αြီးαုံး Sambhaji αှα့် ၎α်း၏ 10 αှα
်αား Rajaram αိုα်α
ား ၎α်း၏ ααိαααီး Soyrabai αွα်αွα်αြီးαောα် αα်αံαေးααိαα္ααα
်αု αေါ်αေါα်αာαဲ့αα်။ Sambhaji αα် Rajaram αူαα်αို αြုα်αျαြီး αွα် 20၊ 1680 αွα် αူ့αိုα်αူ αီးαα်းαα်αဲ့αα်။ Shivaji αွα်αွα်αြီးαောα် Mughal-Maratha ααိαα္ααျား αα်αα်αြα
်αွားαြီး αာαααုα်းα‘ααေ αျαα်းαွားαα်။ αို့αော်αα်း αာαααုα်းαို αြα်αα်ααူαြီး αြောα်α‘ိα္αိααို αူαောα်αဲ့αော Madhavrao Peshwa α ၎α်းα‘ား αြα်αα်αိα်းαူαဲ့αα်။
No comments:
Post a Comment